- الیاف بذر ( دانه ) پنبه : امروزه الیاف پنبه در صنایع نخ ، بافتنی ، پارچه های پشمی و کتانی ، به عنوان اثاثیه پرکن لوازم خانه مثل لحاف ، تشک و متکا ، به عنوان پس مانده
الیاف و تکه های طناب یا پارچه که توی متکا و تشک و غیره پر می کنند ، ابریشک دست ساخت ، باروت بدون دود ، ورنیک ، جلا ، پوست یا چرم دست ساز ، و صنایع سلولزی مورد استفاده قرار می گیرد .از دانه های پنبه هم چنین در تولید روغن نباتی ، صابون ، ساخت رنگهای روغنی ، مشمع ، خمیر کاغذ و از تفاله آن به عنوان خوراک حیوان و کود استفاده می شود . پنبه در ترکیه در مناطق چوکواووا ، دریای مدیترانه ، و اژه بطور گسترده تولید می شود .
الیاف پنبه هنگام درو بوسیله دست یا دستگاه به دانه هایش چسبیده است که بوسیله روشی که پنبه پاک کنی نام دارد الیاف را تمیز کرده و به شکل مورد استفاده در می آورند . پنبه در اقتصاد کشورمان جایگاه مهمی را اشغال کرده است . نخ و بافتنی و البسه های پنبه ای علاوه بر اینکه در داخل کشور مورد استفاده قرار می گیرد بخارج نیز صادر می گردد . بخاطر اینکه رنگ پنبه طبیعی کاملا سفید نمی باشد بوسیله آهک و آب ژاول آن را به شکل و حالت مورد استفاده در می آورند . به سبب داشتن خصوصیات رنگ پذیری خوب قابلیت بالای چاپ طرح و گرفتن رطوبت کافی و شستشو ، و قابلیت جوشاندن ترجیح داده می شود که در صنایع نساجی به طور گسترده مورد استفاده قرار گیرد . پارچه های بافته شده از پنبه برای لباس زیر ایده آل می باشد ، علاوه بر این به عنوان دکور و تولید پارچه های البسه ای ، آستری رختخواب ، لحاف ، چادر ، رومیزی و حوله مورد استفاده قرار می گیرد .
2- الیاف تنه و ساقه : الیاف تنه که به آن الیاف ‹‹باست ›› نیز گفته میشود در تنه بعضی از گیاهان وجود دارد زمانی که گیاه به حد معینی از رشد برسد از قسمتهای پوست و بافتهای چوبی جدا و تهیه می گردد . الیاف این گروه ،کتان ، کنف و jut و rami می باشد .
کتان : کتان که از گیاه یکساله بدست می آید ، دو نوع است :کتان روغن و کتان لیف . در این گیاه برگها به تنه چسبیده است . به قسمتی که بین شروع ساقه و نزدیکترین قسمت به خاک قرار دارد ‹‹ طول دسته تکنیک ›› می گویند . در موقع درو با دست و یا با دستگاه و زمانی که گیاه به حد رشد کامل می رسد کیفیت الیاف پائین و تولید روغن بیشتر می شود . گیاه کتان را بعد از درو شدن بصورت دسته ای یا بسته ای خشک می کنند ، بدینوسیله الیاف از گیاه خشک شده با روش مکانیکی و یا در معرض حوض قرار دادن جدا می گردد .
( زمانی که گیاه در حوض قرار داده می شود باکتریها پکتین را تکه تکه کرده توده های الیاف از قسمت چوبی گیاه به آسانی جدا می گردند )در بین الیاف تنه الیاف کتان بیشترین مقاومت را دارد . رنگ الیاف کتان طبیعی خاکستری متمایل به زرد و یا گندمگون است . زمانی که الیاف کتان را سفید می کنند براق و نرم می شود ، گرما را تقریبا منتقل می کند و نسبت به پنبه هوا را کمتر جذب می کند . به این علت قابلیت گرما دهی آن به بدن کمتر است . رنگ آمیزی ( رنگ گرفتگی ) آن شبیه پنبه است ، فقط این عمل باید سریع و با دقت انجام گیرد . در رنگ کردن کتان بیشتر از رنگهای گوگردی استفاده می شود . الیاف کتان با توجه به کیفیت آن در ساخت بافتنی های زمخت و ظریف مورد استفاده قرار می گیرد . از کتان محصولاتی نظیر روتختی ، رومیزی ، لباس زیر ، تن پوش ، پرده های دکوراتیو ، کرباس چادر ، کوله پشتی ، کیسه نان ، پارچه بادبان کشتی و غیره ساخته می شود . به علت سختی روش به عنوان نخ کتان نیز مورد استفاده قرار می گیرد
